Raskol izmedju pravoslavlja i katolicanstva.

[Finious]

Raskol izmedju pravoslavlja i katolicanstva.

Ovaj veliki raskol nije bio kao ranije hristoloske krize. U njemu nisu postojali samo verski razlozi, niti samo verki i politicki (kao u ikonoklazmu), vec i civilizacijski. Katolicka crkva je postala simbol germanskog varvarskog zapada, dok je pravoslavna crkva postala simbol vizantijskog istoka, te se zato danas staro-hriscanske jeresi smatraju za pravoslavne, tj. varijante pravoslavlja. Katolici kao razlog raskida postavljaju vizantijski cezaropapizam, medjutim, razlozi su mnogo slozeniji i drugaciji.
Koreni velikog raskola vuku jos u doba ikonoklazma. Sredinom VIII veka Langobardi su ugrozavali Rim. Papa je strahovao "da ne postane langobardski biskup". 751. pada Ravena, glavna vizantijska baza u Italiji. Papa Stefan II 754. prelazi Alpe trazeci pomoc od franackog kralja Pipina, odbijajuci da trazi pomoc od jeretickog cara Konstantina V. Konstantin je, takodje prosirio jurisdikciju Carigradske patrijarsije na Ilirik. Ova situacija se zaostrava prilikom obnove zapadnog carstva pod Karlom Velikim 800. godine. Inicijativa za krunisanje Karla je potekla od samog pape Lava III. Tako je papa stvorivsi novo carstvo na zapadu, omalovazio Vizantijsko, jer po starom shvatanju, mora da postoji samo jedno univerzalno carstvo (Vizantijsko) i jedna univerzalna crkva (Rimska). Zato su Vizantija protestovala. Ipak, slabi car Mihailo I Rangabe (811-813) je 812. u Ahenu, preko svojih izaslanika, pozdravio Karla kao vasilevsa. Kasniji vizantijski carevi su osporavali ahenski ugovor, pravdajuci se slaboscu Mihaila I. U doba patrijarha Fotija polako se javljaju i dogmatske suprotnosti: rimska crkva smatra da Sveti Duh proizilazi iz Oca i Sina, dok stara dogma iz Nikejskog sabora insistira na jednakosti Svete Trojice.
Vrhunac svega predstavlja konacni raskid iz 1054. Na stolici svetog Petra je sedeo Lav IX, zestoki pobornik klinijevskog pokreta. Carigradskom patrijarsijom rukovodio je kontroverzni Mihailo Kerularije. On je u svojoj mladosti ucestvovao u zaveri protiv Mihaila IV Paflagonca, te je morao da se zamonasi. Na papu Lava IX je uticao ekstremno anti-vizantijski raspolozeni kardinal Humbert. U rasprama su uz Carigrad stale i ostale pravoslavne crkve: Antiohija, Jerusalim, Ohrid, kao i Bugari. Car Konstantin IX Monomah je naginjao na rimsku stranu. Koristeci to, papski legati su 16. jula 1054. na oltar Svete Sofije stavili bulu koja baca prokletstvo na Mihaila Kerularija i njegove pristalice. Na to je Kerularije sazvao sabor koji je bacio anatemu na rimsku crkvu. U pocetku se to nije cinilo toliko vaznim, jer to nije bio prvi takav sukob Carigrada i Rima. Ipak, ispostavilo se da je taj raskid potrajao do danas.